สจล.วิทยาเขตชุมพร ผนึกกำลังเครือข่ายจัดงานมหกรรมข้าวไร่ 4 ภาค ร่วมขยายความเข้มแข็ง ถ่ายทอดเทคโนโลยีและองค์ความรู้สู่ชุมชนทุกภูมิภาค เพื่อความมั่นคงทางอาหาร
วันที่ 8 พฤศจิกายน 2564 ที่สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) วิทยาเขตอุดมศักดิ์ จังหวัดชุมพร ผศ.วัชระ ศิลป์เสวตร์ ผู้ช่วยอธิการบดี สจล.วิทยาเขตชุมพร รศ.ดร.ร่วมจิตร นกเขา นักวิจัย สจล.ชุมพร นายธีระศักดิ์ ยมสวัสดิ์ หัวหน้าสำนักงานเกษตรจังหวัดชุมพร นายวิทยา คำภูแสน สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) น.ส.ปณิดา โกฏิเพชร หัวหน้าสำนักงานสภาเกษตรกร จ.ชุมพร นายธีรนันต์ ปราบราย ปลัดเทศบาลตำบลนาชะอัง นายนิพนธ์ ฤทธิชัย ผู้แทนเครือข่ายข้าวไร่ชุมพร นายทวีวัตร เครือสาย ผอ.สมาคมประชาสังคมชุมพร โดยมี ผศ.ดร.ปกรณ์ วัฒนจตุรพร รองอธิการบดี สจล.วิทยาเขตชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ และผู้นำเครือข่ายข้าวไร่ จากหลายจังหวัดเข้าร่วมแถลงข่าวให้ข้อมูลผ่านระบบซูมออนไลน์ ทั้งหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน เพื่อจัดงานมหกรรมข้าวไร่ 4 ภาค (ครั้งที่ 3) ในวันที่ 11-12 พฤศจิกายน 2564 ซึ่งจัดขึ้นทั้งในรูปแบบ Onsite และ Online เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ด้านข้าวไร่ วิถีการจัดการข้าวไร่ของแต่ละภูมิภาค ถ่ายทอดเทคโนโลยีและองค์ความรู้ด้านข้าวไร่ร่วมกัน
ผศ.ดร.ปกรณ์ วัฒนจตุรพร รองอธิการบดี สจล.วิทยาเขตชุมพร กล่าวถึงนโยบายการศึกษาและวิจัยของ สจล.วิทยาเขตชุมพร ที่มุ่งเน้นเพื่อสังคมและชุมชน โดยเฉพาะเรื่องข้าวไร่ เรามี รศ.ดร.ร่วมจิตร นกเขา นำทีมนักวิจัยและคณาจารย์ ได้สำรวจ วิจัย อนุรักษ์ และคัดเลือกสายพันธุ์บริสุทธิ์ของข้าวไร่พันธุ์ดี รวมถึงข้าวไร่พันธุ์ท้องถิ่นมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 ได้เผยแพร่ความรู้และแจกจ่ายพันธุ์ข้าวไร่ ไปสู่เกษตรกรใน ท้องถิ่นและชุมชนต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง และจะมีการจัดงานมหกรรมข้าวไร่ครั้งที่ 3 ขึ้นที่ สจล.วิทยาเขตชุมพร รู้สึกเป็นเกียรติที่เครือข่ายทั้ง 4 ภาคได้ให้ความไว้วางใจจัดงานในครั้งนี้ จึงขอเชิญชวนทุกท่านและหน่วยงาน ทุกภาคส่วน ติดตามงานมหกรรมข้าวไร่ 4 ภาค ซึ่งจะจัดให้มีกิจกรรมทั้งภาควิชาการ เวทีเสวนาและกิจกรรม แลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านข้าวไร่ นิทรรศการ และด้านเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องอีกมากมาย จึงขอเชิญชวนทุกท่านเข้า ร่วมงานครั้งนี้
ผศ.วัชระ ศิลป์เสวตร์ผู้ช่วยอธิการบดี สจล.วิทยาเขตชุมพร กล่าวเพิ่มเติมว่าการจัดงานได้ร่วมกับเครือข่าย และหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน จัดโครงการมหกรรมข้าวไร่ 4 ภาค ครั้งที่ 3 ขึ้นระหว่างวันที่ 11-12 พ.ย.64 โดยผ่านระบบ ZOOM สจล. วิทยาเขตชุมพร เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ด้านข้าวไร่ กิจกรรมภายในงานประกอบด้วย กิจกรรมตักบาตรข้าวใหม่ แห่กลองยาวพิธีแห่ข้าวใหม่ การเสวนาหัวข้อข้าวไร่กับการรับมือภาวะวิกฤติ และหัวข้อหุ้นส่วน ความร่วมมือข้าวไร่สู้วิกฤต 4 ภาค ร่วมแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมการทานข้าวไร่ วิถีการจัดการข้าวไร่ 4 ภาค เรียนรู้ พันธุกรรม และระบบการปลูก มาตรฐานและการตลาด ด้านเทคโนโลยีการเตรียมดิน การปลูก โดรนสำหรับ การเกษตร เครื่องตรวจวัดสภาพอากาศ เครื่องแปรรูปข้าว เวทีแลกเปลี่ยนทิศทางของข้าวไร่ในอนาคต
ด้าน รศ.ดร.ร่วมจิตร นกเขา นักวิจัยฯ กล่าวว่าข้าวไร่เป็นพืชที่มีความสำคัญในด้านความมั่นคงทาง อาหาร และมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของครัวเรือนในเขตชนบท ในสภาพพื้นที่ดอนไม่มีน้ำขังของประเทศ ไทย โดยผลิตเพื่อเป็นอาหารหลักใช้บริโภคในครัวเรือน ส่วนที่เหลือจากการบริโภคจำหน่ายในตลาดท้องถิ่น รวมถึงข้าวไร่มีศักยภาพต่อการรับมือและปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศซึ่งเป็นประเด็นท้า ทายต่อการอยู่รอดของเกษตรกรในสถานการณ์ปัจจุบัน
รศ.ดร.ร่วมจิตร กล่าวว่าการปลูกข้าวไร่ในพื้นที่ภาคใต้พบเห็นโดยทั่วไปในลักษณะปลูกเป็นพืชแซมในพืชหลักที่เป็นพืชเศรษฐกิจของภาคใต้ ได้แก่ ยางพารา ปาล์มน้ำมัน มะพร้าว และ ไม้ในช่วง อายุ 1-3 ปี ในขณะที่พืชเหล่านี้ยังไม่มีร่มเงาและบังแสงแดดคลุมพื้นที่ทั้งหมด ดังนั้นเมื่อยางพารา ปาล์มน้ำมัน มะพร้าว และไม้ผล อายุเลย 3 ปีขึ้นไป ทำให้พื้นที่ระหว่างต้นพืชเหล่านี้ว่าง การใช้พื้นที่ให้เกิด ประโยชน์ได้น้อย ประกอบกับเกิดผลกระทบจากราคายางพารา ปาล์มน้ำมัน และมะพร้าวตกต่ำ จำเป็นที่ต้องหาพืชที่สามารถปลูกแซมในสวนดังกล่าวได้ ซึ่งมีพืชหลายชนิดที่สามารถปลูกแซมได้ นักวิจัยของ สจล. วิทยา เขตชุมพร ได้คัดเลือกพันธุ์ข้าวไร่ทนร่มเงาเพื่อที่สามารถปลูกได้ในสวนยางพารา ปาล์มน้ำมัน และมะพร้าว ที่มีอายุมากกว่า 10 ปี เพื่อให้เกษตรกรนำไปปลูกแซมในระหว่างแถวพืชหลักได้.